Akker van de toekomst: een (oogst)jaar verder

De bieten en uien staan nog volop te groeien in de Flevolandse klei. De stroken met pootaardappels, tarwe/veldbonen en haver/lupine zijn al geoogst. De ‘werktuigendrager’, een uitvinding van Wim Steverink, rijdt zonder bestuurder via de rijpaden over een van de lege stroken heen. Dit is de ‘akker van de toekomst’ in Ens en hier experimenteert stichting Future Food Production met de landbouw van de toekomst. Inmiddels zijn ze een (oogst)jaar verder en vertellen ze tijdens een open dag over de successen en uitdagingen.

‘Boeren worden geconfronteerd met termen als kringlooplandbouw, duurzaamheid, en natuurinclusiviteit,’ vertelt biologisch akkerbouwer Digni van den Dries. ‘Maar wat is het precies? Bij ons betekent het: negentig procent minder middelengebruik, veertig procent minder brandstof, tachtig procent minder water, besparen op kunstmest en maximaal dertig kilo stikstof toevoegen. Maar óók: het inkomen van de boer op peil houden. De kostprijs van het product mag niet meer dan tien procent verhogen. En we hopen daarbij natuurlijk dat in de toekomst de consument een eerlijkere prijs gaat betalen.’ Zo schetst Digni de uitdaging waarvoor ze op deze akker in Ens staan. En dat dit niet in één jaar lukt steekt hij niet onder stoelen of banken.

Successen en tegenvallers

Er zijn successen, maar ook tegenvallers. Om een voorbeeld van een tegenvaller te geven: de compost werd in maart toegevoegd en vervolgens bleef het droog. ‘De gewassen hebben een seizoen lang een beetje tekort gehad. Maar als het regende zag je in het gewas wel een groei-impuls.’ Een succes is de werktuigendrager, die de lichte bewerkingen in de stroken voor zijn rekening neemt. Bij de werktuigendrager hangt het werktuig onder de machine, in plaats van erachter zoals we bij de traditionele trekkers zien. ‘De machine is drie meter breed en sluit dus aan bij de afmeting van de stroken,’ vertelt technicus Wim Steverink. ‘De machine kan bijna automatisch de lichte bewerkingen doen zoals spuiten en schoffelen. Er moet nu nog wel iemand op zitten, dat is puur voor controle, want de machine kan het grotendeels zelf. We werken met het rijpadensysteem. Voordelen daarvan zijn dat de grond meer verbinding naar beneden heeft, de grond losser is en de waterberging ook beter is.’

Uitdaging

De grootste uitdaging voor de komende jaren is om van de werktuigendrager een echte robot te maken. Daar zijn beide heren het over eens. ‘Dat is echt essentieel,’ zegt Digni, ‘want je wil er niet de hele dag op moeten zitten. Dan kan het niet uit.’ Wim Steverink werkt er hard aan. Ook is hij bezig met de ontwikkeling van een strokenploeg. ‘Met die ploeg kan je één baan van drie meter ploegen,’ zegt hij, maar voorlopig is dat nog toekomstmuziek. En daar houden ze bij de stichting Future Food Production wel van.

Versterken

‘Het was een vreemd jaar,‘ zei Jetze Kempenaar bij de aftrap van de open dag. ‘En dat kwam niet alleen door Corona. We hebben nieuwe partners aan ons kunnen verbinden, een nieuwe POP-subsidie gekregen, er is in februari een workshop gehouden en er zijn bestuurswisselingen geweest.’ De stichting blijft zich ook het komende jaar versterken. Zo gaan ze in de winter een klankbordgroep vormen van boeren.

Precisielandbouw

Een belangrijke trend in de Nederlandse akkerbouwsector is de doorontwikkeling van precisielandbouw, naar een onderzoek van de Rabobank.

Landbouw Meerdere Smaken

De akker van de toekomst is een van de proeftuinen uit het programma ‘Landbouw Meerdere Smaken’ van de provincie Flevoland. Binnen dat programma brengen Flevolandse agrarische bedrijven nieuwe ontwikkelingen, bedrijfsvormen, technieken en kennis in de praktijk. De ondernemers en onderzoekers in deze proeftuinen kunnen de komende jaren rekenen op ondersteuning vanuit Horizon Flevoland bij de verdere ontwikkeling van hun plannen.