Berenklauw als grondstof

Ieder voorjaar komen ze weer tevoorschijn: de gigantische reuzenberenklauw. Als ze bloeien, ziet Almere op sommige plaatsen wit van de bloemen. Omdat de reuzenberenklauw een invasieve exoot is en inheemse planten overgroeit en risico’s voor de gezondheid (brandwonden) met zich meebrengt, heeft provincie Flevoland een “Plan van Aanpak Invasieve Uitheemse Soorten” opgesteld.
Maar bestrijding is kostbaar, intensief en werkt alleen als de bestrijding goed gecoördineerd wordt uitgevoerd. Tijd dus om anders te gaan kijken naar deze uitdaging: als er zoveel van deze planten zijn, kunnen we er dan geen grondstof van maken?

Vezels en sappen

Vorig jaar is een eerste stap gezet om bij een kleine hoeveelheid reuzenberenklauw de samenstelling te onderzoeken. Daaruit bleek dat de vezel prima geschikt is om papier van te maken. Inmiddels zijn de eerste rollen papier ervan gemaakt.  Nu onderzoeken en ontwikkelen we verder naar andere toepassingen: vezel als vulstof voor verkeersborden en het sap als natuurlijk insecticide/fungicide of als grondstof voor de farmaceutische/cosmetische industrie.  Hopelijk is de plant straks niet alleen een last, maar levert het geld op om ze verder te kunnen bestrijden.

Uitroeiing

Hier loopt het project tegen een ander probleem aan: volgens Patricia da Fonseca Nunes da Silva – beleidsmedewerker invasieve exoten provincie Flevoland – is het belangrijk om te weten dat de ‘fabriek’ kan worden gezien als een ‘voorziening tot uitroeiing’. Wel moet men er te allen tijde voor zorgen dat er geen verspreiding kan optreden. Ook mag dit niet leiden tot een ongewenst effect, namelijk kweek/uitzaaien om voldoende goedkope grondstoffen te verkrijgen. Hier geldt het principe “Op is op!”

Samenwerking

Dit project wordt uitgevoerd door het Grondstoffencollectief Almere (GCA) opgericht door de gemeente Almere, Millvision en Cirwinn. Millvision maakt de vezel geschikt voor toepassing in verkeersborden en analyseert het sap op de componenten. Door Climate Signs worden de eerste prototypen van de verkeersborden gemaakt. Het sap wordt ook door Geert Jan Pastoor, Circulair Ondernemer, onderzocht op toepassing als insecticide/fungicide in de landbouw of als grondstof in de medische/cosmetische industrie. Dit project is een mooi voorbeeld van circulaire economie en de benodigde samenwerking met veel partijen die alle werken aan het sluiten van een grondstofketen!

Provincie Flevoland is betrokken bij het GCA en doet mee in het project. Ook op provinciale gronden groeit de reuzenberenklauw, in de toekomst worden deze hopelijk ook verwerkt tot mooie producten. Bovendien is de provincie verantwoordelijk voor de bestrijding van deze en andere exoten die deel uitmaken van de Regeling Wet Natuurbescherming.

Zie het bericht op Omroep Flevoland over het project.